هوفاریقون ، به عنوان ضد افسردگی ، ضد اضطراب ، درمان بی خوابی ، بد خوابی ، احساس بی ارزشی وبی اشتهایی استفاده شده و در جهت رفع خونسردی و بی احساسی ، افسردگی های فصلی( مانند پاییز، زمستان و یا سستی در بهار و تابستان) کاربرد دارد.
نامهای دیگر :گل راعی ،گل هزار چشم
نام انگلیسی: hardhay
گیاه شناسی هوفاریقون:
گیاهی است علفی و دائمی به ارتفاع تا یک متر، با بوی معطر و در زمان گل دهی بسیار زیبا .
دارای برگهای متقابل، بیضوی و دراز. ساقه آن به تعداد زیاد و منشعب می باشند، همچنین بر روی ساقه دوخط نسبتاً برجسته قرار گرفته است .
گل ها به صورت گل آذین دیهیم، به رنگ زرد زیبا و به تعداد زیاد که به گیاه زیبایی خاصی میبخشد .
در کنارههای گل برگ زرد رنگ نقاط تیره به رنگ قرمز مایل به قهوه ای دیده میشود که از خصوصیات بارز این گیاه است.
این نقاط فضاهایی هستند که حاوی مواد موثره گیاه( هیپریسین و ترکیبات وابسته )می باشند.
زمان گلدهی گیاه بر حسب ناحیه رویش از اردیبهشت تا مهر ماه می باشد.
محل رویش گیاه در کوهستانها و ارتفاعات نواحی شمالی کشور می باشد، البته در ارتفاعات متوسط و کم بسیاری از نقاط از جمله کرج ،راه چالوس ،لاهیجان، ارومیه، بروجرد ،گنبد کاووس ،کلاردشت و اطراف ایران نیز رویش دارد.
قسمت مورد استفاده دارویی گیاه سرشاخه های گلدار آن است. علف چای در مزارع چای شمال به عنوان علف هرز میروید، احتمال نامگذاری آن بدین علت است .
ترکیبات مهم هوفاریقون :
مهمترین اجسام موجود در گیاه شامل ۰/۰۵تا ۰/۳درصد نفتودی آنترونها، از جمله هیپریسین ،پزدوهیپریسین، ایزو هیپریسین، پروتو هیپریسین هیپرفورین و ادهیپروفین می باشند.
میزان ۲ تا ۴ درصدفلاونوئید ها از جمله هیپروزید ،هپیپرین ،کورستین، ایزوکورستین و روتین؛ میزان ۷ تا۱۵درصد تانن های کاتشین؛مقدار کمی اسانس ؛مقدار کمی پروسیانیدین؛ گزانتون ها؛ کارتنوئیدها و فنل های اسید کربوکسیلیک از جمله کافئیک ،کلروژنیک و فرولیک می باشند.
از بین ترکیبات فوق مهمترین آنها هیپریسین و پزدوهیپریسین است که از ۰/۰۰۹۵ تا ۰/۴۶۶درصد در برگها و تا ۲۴ درصد در گل ها وجود دارند .
گیاه وداروهای مورد استفاده این گیاه در طب سنتی ، به عنوان ضد التهاب و ورم برونش ها و دستگاه تناسلی ادراری، درمان آسیب مجاری صفرا، التهاب مثانه، سرماخوردگی معمولی
ترش کردن ،خونریزی ،میگرن، سردرد ،سیاتیک ،زخم معده و ادرارآور ،قاعده آور، ضد مالاریا، ضد شب ادراری است
به طور موضعی جهت بریدگی سوختگی، درمان زخم و عفونت های میکروبی و ویروسی استفاده می شود.
اثرات مهم هوفاریقون:
خاصیت ضد افسردگی: هیپریسین قادر است هر دو نوع Aو B منو آمینو اکسیداز(MAO) را مهار نماید.
از این نظر میتوان در استفادههای کلینیکی به عنوان ضد افسردگی، ضد اضطراب ، بیخوابی، بدخوابی ، احساس بی ارزشی ، بی اشتهایی ،خونسردی و بی احساسی ، افسردگی های فصلی( مانند پاییز، زمستان و یا سستی در بهار و تابستان) کاربرد داشته باشد.
همچنین تأثیر این گیاه در فعالیتهای مغزی بسیار رضایتبخش بوده و این موضوع با آزمایشات الکت
روانسفالوگرافی و به روش دوسوکور ثابت شده است.
در درمان بی خوابی ، بد خوابی ، رفع احساس پوچی و بی ارزشی و بی احساسی بسیار موثر است.
اثرات ضد میکروب و ویروس هوفاریقون:
عصاره گیاه علف چای دارای اثرات ضد میکروب و ویروس قوی بر روی بسیاری از میکروارگانیسم ها با اهمیت و بیماریزا است .
در مطالعاتی که تاکنون انجام شده نشان میدهد که بر ضد ویروس آنفولانزا تیپهای A و B ، ویروس تبخال نوع یک و دو، ویروس وزیکولیا استوماتیتیس و ویروس ایدز دارای اثرات قوی است .
به عنوان ضد زخم وسوختگی، ضد آفتاب، ضد درد ماهیچه ها و ضد خونریزی سطحی کاربرد دارد
عوارض جانبی هوفاریقون:
درحد میزان مصرف داروی معادل(۲/۷ میلی گرم) دارای هیچگونه عارضه ای می باشد .با مقادیر مصرف زیاد ممکن است باعث حساسیت به نور گردد.
تداخلات دارویی هوفاریقون:
با غذاهای دارای مقادیر زیاد تریپتامین مانند پنیر، داروی فلوکستین، مهارکنندهMAO ،داروی ضد ایدز ، داروهای قلب حاوی دیگوکسین بهتر است مصرف نشود .