زنجبیل آنتی اکسیدان بسیار قوی بوده و در مبارزه با سرطان بسیار موثر است ، خواص ضد لخته خون ، ضد اسپاسم ، محرک سیستم ایمنی ، ضد نفخ ، شیر افزا، افزایش ترشحات روده و معده ، پایین آورنده کلسترول خون ، بالا برنده گلوکز خون و محرک خون مغزی دارد .
نام علمی: zingiber officinale
نام عمومی:ginger
نام انگلیسی :ginger root , giner rhizome
گیاه شناسی زنجبیل:
گیاهی چند ساله با ریزوم های متورم و غده ای انشعاب دار است که از ریزوم ها ساقههایی خارج میشود و ممکن است تا یک متر بلند شود .
برگهای زنجفیل متناوب، بلند و نوک تیز است که انتهای آن به غلافی تبدیل میشود و دور ساقه را فرامیگیرد.
ساقه گلدار از ریزوم خارج شده و در انتها به گل هایی به رنگ زرد زیبا با لکههای قهوهای و به صورت گل آذین سنبله منتهی میشود.
قسمت مورد استفاده گیاه ریزوم ها است .در صورتی که پوست روی ریزوم گیاه جدا نشده باشد به رنگ خاکستری و به نام زنجبیل خاکستر
ی گفته میشود
ولی اگر پوسته خارجی آن را جدا نمایید به رنگ تقریباً سفید در می آید که به آن زنجبیل سفید گفته میشود.
این گیاه به حالت خودرو در شرق هندوستان و در نواحی جنوبی جین جی و زین جی میروید و نامهای آن از این نقاط مشتق شده است.
تاریخچه زنجبیل:
کاربرد دارویی زنجفیل به چین و هند باستان بازمی گردد و منابع مربوط به کاربرد آن در فارماکوپه ها ی پیدا شده است .
در قرن سیزدهم به دنبال مشخص شدن خواص زنجبیل در آشپزی استفاده آن در سراسر اروپا رایج شد، زنجبیل در عطاری های قرون وسطا در جایگاه خاصی قرار داشت و از آن برای درمان تهوع در سفر (ماشینی شدن)، تهوع ، خماری در صبحگاه و نفخ استفاده میشد.
بر طبق مدارک برای زنجبیل اثرات زیر را قائل بودند
ضد تهوع ، مقوی قلب ، ضد لخته خون ، ضد باکتری ، ضد اکسیدان ، ضد سرفه ، ضد سموم کبدی ، ضد التهاب ، ضد موتاژن ، محرک ، معرق، مدر، کاهش اسپاسم
محرک سیستم ایمنی ، ضد نفخ ، شیر افزا، افزایش ترشحات روده و معده ، پایین آورنده کلسترول خون ، بالا برنده گلوکز خون و محرک خون مغزی
زنجبیل به دلیل داشتن طعم تلخ زننده به طور سنتی، برای تقویت و محرک عمل هضم به کار میرود.
در صنعت مواد غذایی روغن زنجبیل به عنوان چاشنی به کار میرود، همچنین عصاره آن در تولید نوعی آبجو کاربرد دارد .
در چین ریشه و ساقه زنجفیل به عنوان آفت کشی برای دفع شته و هاگ های قارچی استفاده می شود.
زنجبیل در فارماکوپه های اتریش ،چین ،مصر، انگلیس، هند ،ژاپن و هلند و سوئیس وجود دارد.
زنجبیل در آلمان به صورت داروی بدون نسخه و در آمریکا به عنوان مکمل غذایی مورد قبول است.
ترکیبات مهم زنجبیل:
زنجفیل محتوی دو و نیم الی ۳ درصد اسانس می باشد که ترکیبات آن بستگی به ناحیه ی کشت دارد .
مهمترین مواد تشکیل دهنده اسانس زنجی برون، کورکومن و بیسابلون هستند.
ترکیبات دیگر زنجفیل شامل نشاسته تا ۵۰ درصد پروتئین تا ۹ درصد چربی تا ۸ درصد ورزین ها هستند.
اثرات مهم زنجبیل:
خاصیت ضد تهوع و استفراغ به طور مطلوب
خاصیت ضد اکسیدان قوی
خاصیت کاهش چسبند گی پلاکت( این خاصیت زنجبیل از سیر و پیاز قویتر است)
کاهش دهنده کلسترول، صفراآور، محرک روده و معده ، مقوی معده ، ضد اسپاسم و معرق.
دارای خاصیت آنتی بیوتیکی بر علیه سالمونلاتیقی ، ویبریوکلرا ، تریکوفیتون ویولااسئوم وتریکوموناس واژینالیس با قدرت بالایی است .
مقوی قلب و دارای خاصیت کاهش پرفشاری خون ، محافظ کبد ، دارای خاصیت ضد درد که مشابه با کاپساایسین فلفل سبز عمل میکند.
دارای خاصیت ضد زخم معده ، آزمایشهایی با موادی که ایجاد زخم معده می کنند، مانند الکل ، ایندومتاسین و آسپرین انجام شده است که خواص ضد زخم معده آن را اثبات کرده است
زنجفیل از نظر طبیعت جزو مواد گرم و خشک و سوزاننده است .
عوارض جانبی زنجبیل:
زنجفیل درحد مصرف دارویی دارای عوارض جانبی نیست
احتیاط در مصرف زنجبیل:
ممکن است با داروهای قلبی، دیابت و ضد انعقاد تداخل نماید همچنین در دوره حاملگی و شیردهی از مصرف زیاد آن باید خودداری کرد